Magnetoresepsie – die vermoë om die Aarde se magneetveld waar te neem. Sintuie, wat die magneetveld van die Aarde waarneem, kom in geleedpotiges, weekdiere en werweldiere voor. Hierdie vermoë word hoofsaaklik vir ruimtelike oriëntasie en navigasie gebruik. Dit moet nie verwar word met sintuie wat die Aarde se gravitasie-aantrekkingskrag waarneem nie. Talle eksperimente is op…
Read more
Elektroresepsie: die vermoë om elektriese velde waar te neem Ek weet hoe dit klink – soos wetenskapfiksie nê? Maar dit is net omdat ons self nie hierdie vermoë het nie en dus klink dit vergesog. Tog is daar diere wat wel elektriese velde, en selfs magneetvelde (lees die volgende hoofstuk) kan waarneem. Die eerste ding…
Read more
Die waarneming van tas, temperatuur, druk, vibrasies, pyn en strekking – talle sintuie dus en nie slegs een sintuig nie! Tas, of die vermoë om aanraking te voel, en die vermoë om chemikalieë waar te neem (in meer gevorderde diere word laasgenoemde sensoriese vermoë in smaak en reuk verdeel) is die oudste sintuie in…
Read more
Die waarneming van smaak Die werklike smaaksintuig is smaakpapille waarvan meeste op die boonste oppervlak van die tong voorkom. Daar is egter ook smaakpapille op die sagte verhemelte, die boonste deel van die slukderm, die binnekante van die wange en die epiglottis. Daar is vier tipes papille wat op die mens se tong voorkom naamlik…
Read more
Die waarneming van reuke en feromone Reuk Reuk is een van daardie sintuie wat erg onderskat en onderwaardeer word – neem nou maar Suid-Afrika waar dit glad nie eens in die hoërskoolkurrikulum gedek word nie. Mens kry nie juis reukdokters nie of smaakdokters nie, daarenteen kry mens oor- en oogsjirurge, oog- en oorinstitute, gehoorapparate en…
Read more
Sig: die vermoë om lig, beweging, vorm en kleur te sien Die oog het oorspronklik ontwikkel om lig te kan waarneem. Sigbare lig vorm ‘n bitter klein deeltjie van die elektromagnetiese spektrum. Dit is eintlik ‘n vreemde konsep dat mens (en natuurlik baie diere) ‘n deel van die elektromagnetiese spektrum kan waarneem. Dit is eintlik…
Read more